24.4. / Willem de Kooning

O Ολλανδοαμερικανός Willem de Kooning / Βίλεμ ντε Κούνινγκ θα μπορούσε να περιγραφεί ως καλλιτέχνης του αφηρημένου εξπρεσιονισμού που πολλοί από τους συνομηλίκους του αντιλήφθηκαν ως ηγέτη τους.
Γεννήθηκε στις 24 Απριλίου 1904 στο Ρότερνταμ όπου μεγάλωσε σε ένα φτωχό σπίτι. Παρακολούθησε την Ακαδημία του Ρότερνταμ, και εκπαιδεύτηκε στις καλές τέχνες. Το 1926, ο τολμηρός νεαρός καλλιτέχνης στοιβάχτηκε σε ένα πλοίο με προορισμό την Αργεντινή. Ενώ το πλοίο ήταν ελλιμενισμένο στη Βιρτζίνια, ο de Kooning γλίστρησε, παρέκαμψε τους περιορισμούς για την μετανάστευση στις ΗΠΑ και πήγε στο Νιου Τζέρσεϊ — και έτσι ξεκίνησε η υπόλοιπη ζωή του. Έγινε Αμερικανός πολίτης το 1962.
Στα χρόνια μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Willem de Kooning ζωγράφιζε με ένα στυλ που έγινε γνωστό ως αφηρημένος εξπρεσιονισμός ή «ζωγραφική δράσης» και ήταν μέρος μιας ομάδας καλλιτεχνών που έγινε γνωστή ως Σχολή της Νέας Υόρκης όπου είχε μετακομίσει.
Η εποχή της τζαζ ήταν σε πλήρη εξέλιξη όταν ήρθε στην Μητρόπολη της Αμερικής και γρήγορα γοητεύτηκε από την λυρική ελευθερία της τζαζ και της αφηρημένης τέχνης που έφτιαξαν άλλοι καλλιτέχνες υπό την επιρροή της. Η Νέα Υόρκη τον έφερε επίσης σε επαφή με το έργο του Henri Matisse αλλά και με συγχρόνους του, όπως ο John Graham και ο Arshile Gorky, με τους οποίους ανέπτυξε μια ιδιαίτερα στενή φιλία.
Το 1929, η Μεγάλη Ύφεση έφερε το τέλος της Εποχή της Τζαζ. Ως μέρος του προγράμματος Works Progress Administration (WPA) του Προέδρου Franklin D. Roosevelt, στη δεκαετία του 1930 ανατέθηκε στον de Kooning να σχεδιάσει δημόσιες τοιχογραφίες. Εργάστηκε υπό τον Fernand Léger, ο οποίος αποδείχθηκε σημαντικότατη επιρροή. Αν και οι σπουδές του για τις τοιχογραφίες δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ, ήταν από τις πρώτες του αφαιρέσεις και η εμπειρία του να εργάζεται σε αυτό το τεράστιο έργο, τον ώθησε να δοθεί αποκλειστικά στην τέχνη.
Μέχρι τη δεκαετία του 1940, ο de Kooning είχε κερδίσει την προβολή ως καλλιτέχνης. Κατά τη διάρκεια μιας καριέρας που διήρκεσε σχεδόν επτά δεκαετίες, δούλεψε μέσα από μια ευρεία γκάμα στυλ και έγινε ένας σύνδεσμος για τη ζωγραφική της Σχολής της Νέας Υόρκης περνώντας στον ευρωπαϊκό μοντερνισμό. Η σωματική εργασία και οι αμέτρητες αναθεωρήσεις ήταν σταθερές στο έργο του, οι οποίες κυμαίνονταν από την αφαίρεση έως την εικονογράφηση, συχνά συγχωνεύοντας και τα δύο. Η γυναικεία φιγούρα ήταν ένα ιδιαίτερα γόνιμο θέμα για τον καλλιτέχνη. Οι πίνακές του με γυναίκες ήταν από τα πιο αμφιλεγόμενα έργα του κατά τη διάρκεια της ζωής του και συνεχίζουν να συζητούνται μέχρι σήμερα.
Αποκαλύφθηκε ότι, προς το τέλος της ζωής του, είχε αρχίσει να χάνει τη μνήμη του καθώς έπασχε από τη νόσο του Αλτσχάιμερ (στα τέλη της δεκαετίας του 1980). Αυτή η αποκάλυψη έχει προκαλέσει σημαντική συζήτηση μεταξύ μελετητών και κριτικών σχετικά με το πόσο υπεύθυνος ήταν ο de Kooning για τη δημιουργία του όψιμου έργου του.
Ζωγράφισε τα τελευταία του έργα το 1991. Πέθανε το 1997 σε ηλικία 92 ετών
-------
Photo: * Willem de Kooning, Composition, 1955, Oil, enamel, and charcoal on canvas, © 2018 The Willem de Kooning Foundation/Artists Rights Society (ARS), New York, Solomon R. Guggenheim Museum, New York
* Willem de Kooning, Nude Figure–Woman on the Beach, 1963, Oil on paper, mounted on canvas, © 2018 The Willem de Kooning Foundation/Artists Rights Society (ARS), New York, New York, Solomon R. Guggenheim Foundation Hannelore B. and Rudolph B. Schulhof Collection, bequest of Hannelore B. Schulhof, 2012