14.12.2022

Με πρότυπα τη γερμανική (βαγκνερική) και τη ρωσική σχολή, δημιούργησε τα πρώτα μεγάλα συμφωνικά έργα στην Ελλάδα. Οι δημιουργίες του συνθέτη και αρχιμουσικού Μανώλη Καλομοίρη που γεννήθηκε στη Σμύρνη σαν σήμερα το 1883, φέρνουν το προσωπικό του στίγμα και αναγνωρίζονται άμεσα καθώς διαμορφώθηκαν στο ύφος των δημοτικών μας τραγουδιών.
Συνέθεσε πέντε όπερες, μουσική δωματίου, κύκλους τραγουδιών, έργα για πιάνο, χορωδιακές συνθέσεις, και μουσικά έργα για παιδιά, Το έργο του δημιούργησε σχολή και χαρακτηρίστηκε “μουσικός γλωσσοπλάστης της νεώτερης Ελλάδας”.
Το πλούσιο και ποικίλο έργο του κατάφερε να αποδώσει μουσικά την ελληνική ψυχή. Ο διαμορφωτής της ελληνικής κλασικής μουσικής, έχει μελοποιήσει πολλά ποιητικά κείμενα του Κωστή Παλαμά, του Άγγελου Σικελιανού, του Ιωάννη Γρυπάρη, του Διονύσιου Σολωμού κ.α.
Τάχθηκε υπέρ των δημοτικιστών και του Ελευθερίου Βενιζέλου, κινούμενος με πραγματισμό στον γεμάτο ανατροπές εγχώριο ιστορικό περίγυρο. Υπήρξε αρθρογράφος στο περιοδικό “Νουμάς” όπου δημοσίευσε το διάσημο μανιφέστο του για τη δημιουργία «Εθνικής Σχολής» στην ελληνική μουσική, ερχόμενος σε ρήξη με την προϋπάρχουσα «Επτανησιακή».
Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, συνετέλεσε αποφασιστικά στην οργάνωση της μουσικής παιδείας ιδρύοντας το Ελληνικό Ωδείο και το Εθνικό Ωδείο, υπήρξε πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών και διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του μουσικού τοπίου στην Ελλάδα και ειδικότερα στην ίδρυση και εξέλιξη της Εθνικής Λυρικής Σκηνής της οποίας διετέλεσε Γενικός Διευθυντής και Πρόεδρος του ΔΣ της. Πέθανε το 1962 στα 79 του χρόνια.
Photo: 1. Μανώλης Καλομοίρης, 1944, διευθύνει στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού, για την όπερά του “Ο Πρωτομάστορας” σε λιμπρέτο του Ν. Καζαντζάκη (από την ομώνυμη τραγωδία (1908) του Νίκου Καζαντζάκη), βασισμένο στο δημοτικό ποίημα «Το γιοφύρι της Άρτας», από το αρχείο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής
2. Μανώλης Καλομοίρης, από το αρχείο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής