7.6. / Paul Gauguin

Ο Paul Gauguin / Πολ Γκογκέν γεννήθηκε στο Παρίσι στις 7 Ιουνίου 1848, από Γάλλο πατέρα και Περουβιανή μητέρα και πέρασε μέρος της παιδικής του ηλικίας στη Λίμα. Αφού σπούδασε στην Ορλεάνη, ταξίδεψε για 6 χρόνια δουλεύοντας σε εμπορικά πλοία και στο Γαλλικό Ναυτικό.
Γύρισε στο Παρίσι όπου εργάστηκε ως επιτυχημένος χρηματιστής και συλλέκτης έργων τέχνης. Ζωγράφιζε τα Σαββατοκύριακα, μερικές φορές κάτω από την κηδεμονία του ιμπρεσιονιστή Καμίλ Πισαρό, ο οποίος μάλιστα τον σύστησε και σε άλλους καλλιτέχνες. Το 1882 -όταν μάλιστα ήταν παντρεμένος, με γυναίκα και ένα σπίτι γεμάτο παιδιά- θα τα εγκαταλείψει όλα και θα ασχοληθεί αποκλειστικά με την τέχνη του. Αν και οι πρώτες προσπάθειές του ήταν αδέξιες, σημείωσε σταδιακά αξιοσημείωτη πρόοδο.
Την περίοδο 1886-1891, ο Γκογκέν έζησε κυρίως στην περιοχή της Βρετάνης, όπου ζούσαν αρκετοί πειραματικοί ζωγράφοι που εντάσσονται στη λεγόμενη «Σχολή της Pont-Aven».
Τότε ήταν που ο Γκογκέν δήλωσε απογοητευμένος από τον ιμπρεσιονισμό και στράφηκε περισσότερο στην αφρικανική τέχνη και την τέχνη της Ασίας. Παράλληλα, ήρθε σε επαφή με το έργο του Βίνσεντ Βαν Γκογκ, περίπου το 1888, το οποίο και αναγνώρισε ως ιδιαίτερα σημαντικό. Με τον Βαν Γκογκ συνδέθηκε φιλικά και τον επισκέφθηκε για ένα διάστημα δύο μηνών στην Αρλ. Τόσο ο Γκογκέν όσο και ο Βαν Γκογκ έπασχαν από κατάθλιψη και η συγκατοίκησή τους κατέληξε σε έντονη διαμάχη.
Ο Γκογκέν εγκατέλειψε την Ευρώπη το 1891, σε κακή ψυχολογική κατάσταση, για να ταξιδέψει στην Πολυνησία. Αρχικά εγκαταστάθηκε στην Ταϊτή και αργότερα στις Νήσους Μαρκησίες. Εκεί πέρασε σχεδόν όλη την υπόλοιπη ζωή του. Τα έργα της περιόδου αυτής θεωρούνται ίσως τα καλύτερα δείγματα της δουλειάς του και ξεχωρίζουν για τον έντονο συμβολισμό τους και τον πολλές φορές θρησκευτικό χαρακτήρα τους, εμφανώς επηρεασμένος από τον πολιτισμό των ιθαγενών της Πολυνησίας. Το σύνολο του έργου του Γκογκέν είναι και παραμένει εκπληκτικό αλλά και εμφανώς προκλητικό.
Πεθαίνει στις 8 Μαΐου1903 στην Γαλλική Πολυνησία.
Ο Γκογκέν κυνήγησε τα θέλω και τα όνειρά του στη μακρινή Πολυνησία και αποτύπωσε στο έργο του την ομορφιά και την αισθαντικότητα των εξωτικών κοριτσιών, πολλά από τα οποία ήταν μικρές έφηβες. Ως Γάλλος θηρευτής στις γαλλικές αποικίες της εποχής, εκμεταλλεύτηκε και σεξουαλικά τις εξωτικές γυναίκες που ήθελε να αποτυπώσει στους καμβάδες του.
Η ζωή του και οι παραβατικές πράξεις του διαχωρίζονται σαφώς από τις εξαιρετικές δημιουργίες του και τον θρίαμβο των χρωμάτων και της νέας πνοής που έφερε στη ζωγραφική. Ενας ματαιόδοξος άνθρωπος με χαρακτηριστικές αδυναμίες και από την άλλη, ένα αστέρι γεμάτο ταλέντο του οποίου τα καλλιτεχνήματα θαυμάζουμε σε κάθε ευκαιρία.
------------
Photo: Paul Gauguin, “The Siesta”, 1892-94, The Walter H. and Leonore Annenberg Collection, Gift of Walter H. and Leonore Annenberg, 1993, Bequest of Walter H. Annenberg, 2002, The Metropolitan Museum of Art, New York
Paul Gauguin, “Three Tahitian Women”, 1896, The Walter H. and Leonore Annenberg Collection, Gift of Walter H. and Leonore Annenberg, 1997, Bequest of Walter H. Annenberg, 2002, The Metropolitan Museum of Art, New York